Martine viaxa no metro nunha importante cidade europea. Todos os pasaxeiros están absortos nos seus teléfonos. Virtualmente conectados, pero en realidade atrapados no illamento. Ela pregúntase: "Xa non somos capaces de mirarnos aos ollos?"
É unha experiencia común, sobre todo en sociedades ricas en bens materiais pero cada vez máis pobres en relacións humanas. Con todo, o Evanxeo sempre volve coa súa proposta orixinal e creativa, capaz de «facer novas todas as cousas» (cf. Ap 21,5).
No longo diálogo co doutor da Lei, que lle pregunta que facer para herdar a vida eterna (cf. Lc 10,25-37), Xesús responde coa famosa parábola do Bo Samaritano: un sacerdote e un levita, figuras destacadas da sociedade daquela época, ven un home atacado por ladróns á beira do camiño, pero pasan de largo.
"Pero un samaritano, mentres ía de viaxe, chegou onde estaba el; e ao velo, sentiu compaixón."
Ao doutor da Lei, que coñecía ben o mandamento divino de amar o próximo (cf. Dt 6,5; Lv 19,18), Xesús dálle o exemplo dun estranxeiro considerado cismático e inimigo: ve o viaxeiro ferido e sente compaixón, un sentimento que xorde do interior, do fondo do corazón humano. Entón interrompe a súa viaxe, achégase a el e coida del.
Xesús sabe que toda persoa humana está ferida polo pecado, e esta é precisamente a súa misión: curar os corazóns coa misericordia e o perdón gratuíto de Deus, para que á súa vez poidan achegarse e compartir.
«[…] Para aprender a ser misericordiosos como o Pai, perfectos como El, debemos mirar a Xesús, a plena revelación do amor do Pai. […] O amor é o valor absoluto que dá sentido a todo o demais, […] que atopa a súa máxima expresión na misericordia. Unha misericordia que nos axuda a ver as persoas coas que convivimos cada día, na familia, na clase ou no traballo, como sempre novas, sen lembrar os seus defectos nin os seus erros; que nos axuda non só a non xulgar, senón a perdoar as ofensas que sufrimos. Mesmo a esquecelas.»[1].
"Pero un samaritano, mentres ía de viaxe, chegou onde estaba el; e ao velo, sentiu compaixón."
A resposta final e decisiva exprésase nunha clara invitación: «Vai e fai o mesmo» (Lucas 10,37). Isto é o que Xesús repite a calquera que acepte a súa Palabra: facerse veciño, tomando a iniciativa de toque as feridas das persoas que atopamos cada día nos camiños da vida.
Para vivir a proximidade evanxélica, pidámoslle primeiro a Xesús que nos cure da cegueira dos prexuízos e da indiferenza, que nos impide ver máis alá de nós mesmos.
Aprendamos, pois, do samaritano a súa capacidade de compaixón, que o obriga a arriscar a súa propia vida. Imitemos a súa prontitude para dar o primeiro paso cara aos demais e a súa disposición a escoitar, a facer nosa a súa dor, sen xulgar e sen preocuparse de "perder o tempo".
Esta é a experiencia dunha moza coreana: «Intentei axudar a unha adolescente que non era da miña cultura e á que non coñecía ben. E, con todo, aínda que non sabía que facer nin como, reunín a miña coraxe e o fixen. E para a miña sorpresa, decateime de que, ao ofrecer esa axuda, eu mesma sentía...» curado das miñas feridas interiores".
Esta Palabra ofrécenos a clave para practicar o humanismo cristián: fainos conscientes da nosa humanidade compartida, na que se reflicte a imaxe de Deus, e ensínanos a transcender con valentía a categoría de proximidade física e cultural. Desde esta perspectiva, é posible ampliar os límites do "nós" ata o horizonte do "todos" e recuperar os fundamentos mesmos da vida social.
Letizia Magri e o equipo da Palabra de Vida
[1] C. Lubich, Palabra de vida, xuño de 2002: Cidade Nova n.º 388 (2002/6), páx. 17.