Duela gutxi, italiako hiru unibertsitatek sortutako behatoki batek adierazi du urtebetean milioi bat gorroto-mezu baino gehiago egon direla sarean, eta gero eta bortitzagoak direla atzerritarrei, juduei eta, batez ere, emakumeei zuzendutakoak.
Argi dago ezin dugula orokortu, baina gutako bakoitzak familian, lanean, kirol-eremuan, eta abarretan lehiak eta portaera gatazkatsu eta iraingarriak bizi izan ditu, gizarte-bizikidetza zatitu eta arriskuan jartzen dutenak. Gainera, orokorrean, 56 gatazka armatu daude munduan, Bigarren Mundu Gerraz geroztik izandako kopururik handiena, biktima zibil kopuru oso handiarekin.
Egoera honen aurrean, inoiz baino probokatzaileago, egiazkoago eta indartsuago entzuten dira Jeusen hitzak:
«Zorionekoak bakegileak, haiek baititu Jainkoak seme-alabatzat hartuko».
«Herri orok eta pertsona orok bakerako, adiskidetasunerako eta batasunerako irrika sakona du. Baina ahaleginak eta borondate ona gorabehera, milaka urtetako historiaren ondoren, ez gara gai bake egonkor eta iraunkor bati eusteko. Jesus bakea ekartzera etorri zitzaigun, bakea —diosku— ez da "munduarena bezalakoa" (Jn 14, 27), hori ez baita soilik gerra-, borroka-, zatiketa- eta trauma-eza. Bere bakea hori guztia ere ba da, baina askoz gehiago ere bai: bizitzaren eta pozaren betetasuna da, pertsonaren salbazio integrala da, askatasuna da, justizia eta senidetasuna da herri guztien arteko maitasunean»[1].
Hilabete honetako bizi-hitza zazpigarrena da zoriontasunen artean, mendiko hitzaldiari hasiera ematen diotenak ((Mt. 5-7). Jesus, horiek guztiak gorpuzten dituena, bere ikasleei zuzentzen zaie irakasteko. Esan beharra dago zortzi zoriontasunak pluralean formulatuta daudela. Hortik ondoriozta dezakegu ez dituela portaera indibidualak edo bertute pertsonalak azpimarratzen, taldean praktikatzen den etika kolektiboa baizik.
«Zorionekoak bakegileak, haiek baititu Jainkoak seme-alabatzat hartuko».
Nortzuk dira bakearen alde lan egiten dutenak? «Zoriontasun hori da aktiboena eta esplizituki eraginkorrena; hitzezko adierazpena Bibliaren lehen bertsetean sorkuntzarako erabiltzen denaren antzekoa da, eta ekimena eta langintza adierazten ditu. Maitasuna berez da sortzailea […], adiskidetzea bilatzen du kosta ala kosta. Jainkoaren seme-alaba deitzen zaie bakearen artea ikasi eta praktikatzen dutenei, bizitza eman gabe adiskidetzerik ez dagoela dakitenei eta bakea beti eta edozein kasutan bilatu behar dela dakitenei. […] Ez da lan autonomoa, norberak dituen gaitasunen emaitza: gure bakea den Kristorengandik jaso dugun graziaren manifestazio bat da, Jainkoaren seme-alaba egin gaituena»[2].
«Zorionekoak bakegileak, haiek baititu Jainkoak seme-alabatzat hartuko».
Orduan, nola bizi-hitz hau? Lehenik eta behin, benetako maitasuna nonahi zabalduz. Gero, gure inguruan bakea mehatxupean dagoenean esku hartuz. Batzuetan nahikoa izaten da aurrez aurre dauden aldeak maitasunez entzutea, sakoneraino, irtenbide bat ikusteko.
Gainera, ez dugu amore emango kasu askotan txikikeria baten ondorioz etendako harremanak berreskuratu arte. Ekimen zehatzak abiaraz genitzake kide garen erakunde, elkarte edo parrokian, bakearen beharraz sentsibilizatzeko. Milaka proposamen daude munduan zehar, handiak eta txikiak, helbide hori lortzeko lanean dihardutenak: martxak, kontzertuak, topaketak; boluntariotzak ere bakea eraikitzen duen eskuzabaltasun-korronte bat aktibatzen du.
Horrez gain, bakerako hezkuntza-programak ere badaude, esaterako Living Peace[3]. Gaur egun, 2.600 ikastetxe eta taldek baino gehiagok egiten dute bat proiektuarekin, eta bost kontinenteetako bi milioi haur, gazte eta heldu baino gehiagok hartzen dute parte ekimenetan. Horien artean, aipatzekoa dira "bakearen dadoa" jaurtitzea -Chiara Lubichen maitasun-artearen dadoan inspiratua[4]—, bake harremanak eraikitzen laguntzen duten esaldiak dituenak dadoaren alderditan; eta baita mundu mailako ekimen bat ere, izenez Time-out: egunero, 12:00etan minutu bateko isilunea, bakearen aldeko gogoeta edo otoitza egiteko.
Augusto Parodi eta Bizi-Hitza taldeara
[1] C. Lubich, 2004ko urtarrileko Bizi-Hitza, Ciudad Nueva 405 zk. (1/2004), 22.
[2] Frantzisko, Audientzia orokorra, 2020-4-15: Jainkoaren Legea. Aginduei eta Dohaintasunei buruzko Katekesia, Ciudad Nueva, Madril 2020, 155-156 orr.
[3] http://livingpeaceinternational.org.
[4] C. Lubich, El arte de amar,, Ciudad Nueva, Madril 2006, 2012.
